Πάρος: Σπήλαια και Σπήλαιο των Νυμφών
Του Χρίστου Γεωργούση…
Ασβεστόλιθοι και σπήλαια.
Ο ασβεστόλιθος είναι πέτρωμα με χημική σύσταση ανθρακικό ασβέστιο (CaCO3). Το ανθρακικό ασβέστιο είναι αδιάλυτο στο νερό. Το νερό της βροχής όμως παίρνει διοξείδιο του άνθρακα απ’ τον αέρα (CΟ2) και μετατρέπεται σε ασθενές οξύ που μπορεί να διαλύσει τον ασβεστόλιθο. Η διάλυση αυτή δημιουργεί ρωγμές, ασυνέχειες και διαδρόμους προσπέλασης του νερού, ένα πολύπλοκο και δαιδαλώδες σύστημα υπόγειων αγωγών, ένα σπήλαιο δηλαδή.
Σπήλαιο της Αντιπάρου, Σπήλαιο των Δαιμόνων
Έτσι λοιπόν με την επέμβαση του νερού δημιουργήθηκαν πριν εκατομμύρια χρόνια τα περίφημα Σπήλαια των νησιών μας. Της Αντιπάρου και των Δαιμόνων της Πάρου, μέσα στο οποίο ο Άγος Αρσένιος παγίδευσε τους δαίμονες, κατά την παράδοση. Επειδή όλο το βουνό των Αγίων Πάντων αποτελείται από ασβεστόλιθους είναι πολύ πιθανό να έχουμε κι άλλα θαυμάσια σπήλαια και δεν αποκλείονται μελλοντικές εκπλήξεις.
Σπήλαιο των Νυμφών
Αλλά ενώ στα σπήλαια που αναφέραμε αρχιτέκτονας είναι η φύση, στο σχηματισμό του Σπηλαίου των Νυμφών στο Μαράθι, αρχιτέκτονας είναι ο άνθρωπος. Το μάρμαρο προέρχεται από τη μεταμόρφωση του ασβεστόλιθου και η Παριανή γη προικίστηκε με αυτό το πολύτιμο σώμα, απ’ το οποίο λαξεύτηκε το Πάριον Χρονικόν ή ένας άξιος τάφος του Αρχίλοχου του Πάριου ή άλλα πολλά και σπουδαία έργα.
Ιστορία των αρχαίων λατομείων
Τα λατομεία άρχισαν να διανοίγονται από την αρχαϊκή εποχή στην Πάρο και η μεγαλύτερη ένταση στην εξόρυξη σημειώθηκε κατά τη Ρωμαϊκή εποχή. Ο οικοδομικός οργασμός που σημειώθηκε μετά τους Περσικούς πολέμους, έδωσε στην Πάρο ιδιαίτερη εμπορική σημασία. Το μάρμαρο έγινε ένα από τα πιο περιζήτητα υλικά της Ελληνικής αρχιτεκτονικής και έφερε στην Πάρο μεγάλο πλούτο και μεγάλη ακμή.
Αγοραστές έφταναν στο νησί και προμηθεύονταν μεγάλες ποσότητες και τα λατομεία έδιναν πολύ περισσότερο μάρμαρο απ’ αυτά της Πεντέλης.
Το Παριανό μάρμαρο ήταν το καλύτερο του κόσμου εξαιτίας της μεγάλης διαφάνειας που έχει. Όχι μόνο το χέρι του Πραξιτέλη, αλλά και η ζύμη του μαρμάρου αυτού δημιούργησαν τον Ερμή. Η διαφάνεια του Πεντελικού μαρμάρου είναι 15 χιλιοστά, της Καράρας στην Ιταλία 25 χιλιοστά και η διαφάνεια του Παριανού λυχνίτη 35 χιλιοστά.
Ασβεστόλιθοι, μάρμαρα και σχιστόλιθοι
Τα πετρώματα που προέρχονται από τη λάβα των ηφαιστείων είναι γνωστά ως πυριγενή πετρώματα (λ.χ. οψιδιανός, γρανίτης). Οι ασβεστόλιθοι και τα μάρμαρα ανήκουν στην κατηγορία των μεταμορφωμένων πετρωμάτων. Η μεταμόρφωση αυτή συντελείται στο εσωτερικό της γης κι όπως είπαμε το φαινόμενο αυτό άρχισε για το χώρο των Κυκλάδων πριν 50 εκατομμύρια χρόνια. Τόσο οι ασβεστόλιθοι, όσο και οι σχιστόλιθοι, που προέρχονται από μεταμορφωμένους γρανίτες, έχουν μεγάλη αξία για την αποθήκευση νερού σε υπόγειες δεξαμενές. Οι ασβεστόλιθοι είναι υδατοπερατά και οι σχιστόλιθοι υδατοστεγή πετρώματα. Οι ασβεστόλιθοι επιτρέπουν την διέλευση του νερού και οι σχιστόλιθοι ευνοούν την αποθήκευσή του.
Συνεχίζεται…
